ความกังวลอันดับต้นๆ ของผู้ประกอบการโรงงาน ไม่ใช่เพียงแค่ต้นทุนวัตถุดิบหรือประสิทธิภาพการผลิต แต่ยังรวมถึงความเสี่ยงจากเครื่องจักรเสียหาย ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการดำเนินงาน อย่างไรก็ตาม ผลกระทบที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังความเสียหายเหล่านั้นมักถูกมองข้าม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอุตสาหกรรมกระดาษ ที่เครื่องจักรแต่ละตัวมีมูลค่าสูงและเชื่อมโยงกันทั้งระบบ การพึ่งพาประกันภัยเครื่องจักรที่คุ้มครองแค่ค่าซ่อมหรือค่าเปลี่ยนอะไหล่นั้น อาจเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนอย่างยิ่ง เพราะค่าเสียโอกาสทางธุรกิจเมื่อเครื่องจักรหยุดเดิน มักจะสูงกว่าค่าซ่อมจริงหลายเท่า
ผลกระทบที่เกิดขึ้นเป็นลูกโซ่เมื่อเครื่องจักรสำคัญในสายการผลิตกระดาษเกิดขัดข้อง มีดังนี้:
ประการแรก: การหยุดชะงักของสายการผลิต การที่เครื่องจักรหลัก เช่น เครื่องทำเยื่อ, เครื่องขึ้นรูปกระดาษ, หรือเครื่องตัดกระดาษ หยุดทำงานไปเพียงไม่กี่ชั่วโมง หมายถึงการที่ผลผลิตที่ควรจะได้ในวันนั้นหายไปทั้งหมด รายได้ที่ควรจะเกิดขึ้นก็หยุดลงทันที แต่ค่าใช้จ่ายประจำยังคงดำเนินต่อไป ไม่ว่าจะเป็นค่าแรงพนักงาน, ค่าเช่าโรงงาน, หรือค่าไฟฟ้าส่วนกลาง นี่คือต้นทุนที่มองไม่เห็นก้อนแรกที่ส่งผลกระทบต่อกำไร
ประการที่สอง: ความเสียหายต่อชื่อเสียงและลูกค้าสัมพันธ์ ในธุรกิจ B2B อย่างโรงงานกระดาษ การรักษาคำมั่นสัญญาในการส่งมอบสินค้าตรงเวลาเป็นเรื่องสำคัญ หากไม่สามารถผลิตและส่งมอบกระดาษให้ลูกค้าได้ตามกำหนด ไม่เพียงแต่จะต้องเผชิญหน้ากับค่าปรับจากสัญญา (Penalty Clause) แต่ความน่าเชื่อถือที่สั่งสมมานานก็จะถูกสั่นคลอนอย่างรุนแรง ลูกค้าอาจจำเป็นต้องหันไปพึ่งพาคู่แข่ง เมื่อความเชื่อมั่นเสียไปแล้ว การกลับมาสร้างมันใหม่นั้นยากยิ่งกว่า นี่คือต้นทุนที่ประเมินค่าได้ยาก แต่ส่งผลกระทบในระยะยาวอย่างมหาศาล
ประการสุดท้าย: การสูญเสียโอกาสทางธุรกิจ หากเครื่องจักรเกิดขัดข้องกะทันหันในช่วงเวลาที่จะได้รับคำสั่งซื้อล็อตใหญ่จากลูกค้ารายใหม่ อาจทำให้ไม่สามารถรับงานนั้นได้ หรือต้องปฏิเสธไป นั่นคือโอกาสทางธุรกิจที่หลุดลอยไป การเติบโตของธุรกิจต้องหยุดชะงัก และความสามารถในการแข่งขันลดลง
กรณีศึกษา: ค่าเสียโอกาสที่สูงกว่าค่าซ่อม
โรงงานผลิตยางแผ่นแห่งหนึ่งมีเครื่องจักรหลักเสียหายหนัก แม้ค่าซ่อมเครื่องจักรอยู่ที่ประมาณ 2 ล้านบาท แต่เนื่องจากอะไหล่บางชิ้นต้องสั่งทำพิเศษจากต่างประเทศ ทำให้เครื่องจักรต้องหยุดเดินไปนานถึง 3 เดือนเต็มๆ ในช่วงนั้น ทางโรงงานสูญเสียกำลังการผลิตไปมหาศาล, สูญเสียคำสั่งซื้อจากลูกค้าประจำไปหลายสิบล้านบาท, ต้องจ่ายค่าแรงพนักงานเต็มที่, และแบกรับค่าใช้จ่ายคงที่อื่นๆ ที่สำคัญที่สุดคือ สูญเสียโอกาสในการประมูลงานใหญ่จากลูกค้าใหม่ สรุปรวมแล้ว ความเสียหายทางธุรกิจที่เกิดจากการหยุดชะงักนั้นสูงถึงกว่า 30 ล้านบาท ซึ่งสูงกว่าค่าซ่อมเครื่องถึง 15 เท่า นี่คือตัวอย่างที่ชัดเจนว่าการมองแค่ค่าซ่อมนั้นอาจไม่เพียงพอ
ดังนั้น สำหรับผู้ประกอบการโรงงานกระดาษ การพิจารณาเรื่องประกันภัยเครื่องจักรควรให้ความสำคัญกับการมองไปให้ไกลกว่าแค่ค่าซ่อมหรือค่าเปลี่ยนอะไหล่ การทำประกันภัยเครื่องจักรที่มีความคุ้มครองครอบคลุมถึง “ความคุ้มครองการหยุดชะงักทางธุรกิจ (Business Interruption Insurance)” หรือประกันภัยสำหรับกำไรขาดหาย จึงไม่ใช่แค่ทางเลือก แต่คือสิ่งจำเป็นและเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารความเสี่ยง เป็นเกราะป้องกันที่ช่วยให้ธุรกิจสามารถยืนหยัดอยู่ได้แม้ต้องเผชิญกับเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดในการดำเนินธุรกิจระยะยาว คือความต่อเนื่องทางธุรกิจและการรักษาความสามารถในการทำกำไร ซึ่งเป็นสิ่งที่ประกันภัยประเภทนี้มอบให้ได้อย่างแท้จริง
สำหรับเจ้าของธุรกิจหรือผู้บริหารที่ต้องการคำปรึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับความเสี่ยงและการประกันภัยที่เหมาะสมกับธุรกิจโดยเฉพาะ สามารถติดต่อทีมผู้เชี่ยวชาญได้โดยตรง เพียงเพิ่มเพื่อนทาง LINE: @siamadvicefirm